Binnen het kringloopkompas mis ik een bleerdooing van de bodemlevenkwaliteit en biodiversiteit van bodemleven. Het zou kunnen dat dit beter hoort bij biodiversiteit, maar daar lijkt het alleen te gaan over biodiversiteit boven de grond en niet in de grond. Dat biodiversiteit in de grond belangrijk is mag blijken uit het volgende: Als niet omgezette drijfmest wordt geinjecteerd onstaan anaerobe verrottingshaarden in de grond. Het huidige onderzoek naar bodemleven maakt geen onderscheid naar type bacterie of schimmel en laat derhalve geen verandering zien in aantallen bacterien of schimmels. Maar het maakt nogal wat uit of je een bacterie hebt die melkzuur maakt of een die de lijkengiften putrescine en kadaverine produceert of een schimmel die vitamines produceert of fosfaat vrijmaakt ten opzichte van een schimmel die mitotoxinen produceert. Juist onder anaerobe omstandigheden krijg je zulke negatieve ontwikkelingen van het bodemleven. In een bodem met een rijk bodemleven, een bodem met een grote diversiteit aan bodemleven, wat voornamelijk aeroob werkt , krijg je omstandigheden die ik omschrijf als vallend onder een andere wet, namelijk de wet van de toenemende meeropbrengsten. Op ons bedrijf zie je dan dat een negatieve fosfaat balans dan geen probleem meer is. Wij hebben een fosfaat benutting van meer dan 150% en toch neemt het PAL getal in onze grond toe en wel met 7,5 punten in 4 jaar tijd. Dit kan alleen als het bodemleven goed functioneerd. Het zou goed zijn als hier parameters voor worden ontwikkeld en als dit meegenomen wordt in het kringloopkompas.